हाम्रो बारेमा

जिल्लाको परिचय 2075-09-10

भौगोलिक स्थिति उत्तर हिमालय पर्वत देखि दक्षिणको महाभारतसम्म फैलिएको नेपालको एक मात्र जिल्लाको रुपमा परिचित, धादिङ प्रसिद्ध गणेश हिमालको काखमा अवस्थित छ । धादिङ जिल्ला अनेकौ नदिनाला तथा प्राकृतिक मनोरम दृश्यहरुले भरिपूर्ण जिल्ला हो । गंगाजमुना झरना, झर्लाङको तातोेपानी मूल, गुप्तेश्वर तथा चमेरे गुफा जस्ता गुफाहरु, विन्दुकेशर, सिद्धलेक तथा विभिन्न फाँटहरु नै यो जिल्लाको पहिचान बोकेका विशेषताहरु हुन् । धादिङ जिल्ला नेपालको ३ नं प्रदेशमा अविस्थित छ । यो जिल्लाको पूर्वमा रसुवा, नुवाकोट र काठमाण्डौ जिल्ला पर्दछन् भने पश्चिममा गोर्खा जिल्ला पर्दछ । त्यसैगरी उत्तरमा छिमेकी मुलुक चीन पर्दछ भने दक्षिणमा मकवानपुर र चितवन जिल्ला पर्दछन् । धादिङ जिल्लाको क्षेत्रफल १९२४.९ वर्ग कि.मी. रहेको छ भने यहाँ समशीतोष्ण मौसमी हावापानी पाईन्छ । यो जिल्ला २७० ४०’ उत्तर देखि २८० १४’ उत्तरी अक्षांश र ८४० ३५’ पूर्व देखि ८०० १७’ पूर्व देशान्तरसम्म फैलिएको छ भने धरातलीय उचाई समुद्री सतहबाट ५०० मिटर देखि ७५०० मिटरसम्म रहेको छ (गणेश हिमाल ७११० मिटर) ।
त्रिशुली, बुढी गण्डकी र आंखु खोला जिल्लाका मुख्य नदीहरु हुन् । जिल्लाको मुख्य पेशा कृषि हो भने ७० प्रतिशत भन्दा बढी स्थानीयवासीहरु हालसम्म पनि कृषि पेशामा आबद्ध रहेका छन् । पशुपंक्षीको बिक्री, बैदेशिक रोजागर, बालुवा उत्पादन एवं प्रशोधन र विभिन्न श्रममूलक प्रविधिमा आधारित व्यवसाय नै यहाँका अधिकांश परिवारको आम्दानीको स्रोत हो । काठमाण्डौसँग सीमा जोडिएको हुनाले जिल्लाका केही क्षेत्रहरुमा व्यावसायिक तरकारी खेतीलाई पनि जीविकोपार्जनको प्रमुख आधार बनाएको पाईन्छ । धादिङ जिल्ला २ वटा निर्वाचन क्षेत्र, २ वटा नगरपालिका र ११ वटा गाउँपालिका रहेका छन् । २०३२ साल भन्दा पहिल्यै सुनौला बजारमा रहेको सदरमुकाम हाल धादिङबेसी (निलकण्ठ नगरपालिका) मा रहेको छ ।

जिल्लाको भौगोलिक अवस्थिती :

अक्षांस:- २७° ४०' उत्तरी अक्षांस देखी २८° १७' उत्तरी अक्षांस सम्म

देशान्तर:- ८४° १७' पुर्वी देशान्तर देखी ८४° ३५ ' पुर्व सम्म

कुल क्षेत्रफल १९२४८७ हेक्टर (१,९२४.९ बर्ग कि. मि.)

सिमाना

पुर्व:- काठमाण्डौ नुवाकोट र रसुवा जिल्ला

पश्चिम:- गोरखा जिल्ला

उत्तर:- रसुवा जिल्ला र चिन

दक्षिण:- मकवानपुर र चितवन जिल्ला

सदरमुकाम:- धादिङबेसी (६४० मी उचाइमा)

सबैभन्दा उच्च भूमी:- पाविल हिमाल (७११० मी)

सबैभन्दा होचो भूमी:- जोगिमारा (३०० मी)

ठुला नदी र खाोल्साहरु:- २५ वटा

साना नदी र खोल्साहरु:- १७४३ वटा

हावापानी/जलबायु:- उपोष्ण २८° - ३०° से समशीतोष्ण २०° से र शितोष्ण ३°-१०° से

वर्षा:- १९१२ देखी ३५३५ मि. मी. कुल कृषी योग्य भूमी:- ७३३५५६० हे,

बनक्षेत्रफल:- ६७४५० हे, झाडी:- १५४०४ हे

चरन चौर:- १५९४१ हे

राजनैतिक विभाजन

संघीय निर्वाचन क्षेत्र संख्या:- २ स्थानीय तह:- १३

गाउँपालिका:- ११ नगरपालिका -२

धादिङ जिल्लाको जनसांखिय तथ्याङ्क २०६८ को जनगणना अनुसार

कुल जनसंख्या:- ३,३६,०६७ पुरुष:- १,५७,८३४

महिला:- १,७८,२३३ घरधुरी संख्या:- ७३,८४२

औसत जनघनत्व:- १४७ प्रति ब कि मी साक्षारता प्रतिसत:- ६८.८५%

निरक्षर संख्या:- १,१३,४२६ ५ वर्ष भन्दा माथिको निरक्षर:- ६५%

महिला साक्षर:- ५५.६९% पुरुष साक्षर:- ७१.७७%

नेपाल सरकार

गृह मन्त्रालय

जिल्ला प्रशासन कार्यालय, धादिङ